در ادامه درس مثنوی به بخش ۹۳ ام بر اساس شمارش اشعار دفتر اول مثنوی و بخش ۲۱۵ و ۲۱۶ ام بر اساس فایل‌های صوتی درس مثنوی توسط آیت الله محمدرضا رنجبر می‌رسیم که به تفسیر ابیات ۱۸۲۶ ام تا ۱۸۴۴ ام از دفتر اول مثنوی می‌پردازد.
تفسیر بخش ۹۳ دفتر اول مثنوی “برون انداختن مرد تاجر طوطی را از قفس و پریدن طوطی مرده“
“بعد از آتش از قفس بیرون فکند
طوطیک پرید تا شاخ بلند”
بخش اول – بخش دوم – بخش سوم – بخش چهارم – بخش پنجم – بخش ششم – بخش هفتم – بخش هشتم – بخش نهم – بخش دهم – بخش یازدهم – بخش دوازدهم – بخش سیزدهم – بخش چهاردهم – بخش پانزدهم – بخش شانزدهم
مثنوی معنوی، دفتر اول (بخش ۹۳)
“برون انداختن مرد تاجر طوطی را از قفس و پریدن طوطی مرده”
بعد از آتش از قفس بیرون فکند
طوطیک پرید تا شاخ بلند
طوطی مرده چنان پرواز کرد
کآفتاب شرق ترکی‌تاز کرد
خواجه حیران گشت اندر کار مرغ
بی‌خبر ناگه بدید اسرار مرغ
روی بالا کرد و گفت ای عندلیب
از بیان حال خودمان ده نصیب
او چه کرد آنجا که تو آموختی
ساختی مکری و ما را سوختی
گفت طوطی کو به فعلم پند داد
که رها کن لطف آواز و وداد
زانک آوازت ترا در بند کرد
خویشتن مرده پی این پند کرد
یعنی ای مطرب شده با عام و خاص
مرده شو چون من که تا یابی خلاص
دانه باشی مرغکانت بر چنند
غنچه باشی کودکانت بر کنند
دانه پنهان کن بکلی دام شو
غنچه پنهان کن گیاه بام شو
هر که داد او حسن خود را در مزاد
صد قضای بد سوی او رو نهاد
جشمها و خشمها و رشکها
بر سرش ریزد چو آب از مشکها
دشمنان او را ز غیرت می‌درند
دوستان هم روزگارش می‌برند
آنک غافل بود از کشت و بهار
او چه داند قیمت این روزگار
در پناه لطف حق باید گریخت
کو هزاران لطف بر ارواح ریخت
تا پناهی یابی آنگه چون پناه
آب و آتش مر ترا گردد سپاه
نوح و موسی را نه دریا یار شد
نه بر اعداشان بکین قهار شد
آتش ابراهیم را نه قلعه بود
تا برآورد از دل نمرود دود
کوه یحیی را نه سوی خویش خواند
قاصدانش را به زخم سنگ راند
گفت ای یحیی بیا در من گریز
تا پناهت باشم از شمشیر تیز
تفسیر شعر بعد از آتش از قفس بیرون فکند
تفسیر بخش ۹۳ دفتر اول مثنوی
چون شنید آن مرغ کان طوطی چه کرد
پس بلرزید اوفتاد و گشت سرد
بدون دیدگاه