تفسیر صوتی سوره محمد (به صورت کامل و آیه به آیه) توسط استاد دکتر محمدعلی انصاری که بر ۱۳ بخش صوتی تقسیم شده است. همچنین به همراه تلاوت سوره محمد با صدای استاد مشاری العفاسی و ترجمه گویای فارسی با صدای خانم بدینلو به صورت صوتی در ادامهی گفتاورد درج گردیده است. شایان ذکر است متن عربی سوره محمد، ترجمه فارسی (استاد فولادوند سوره محمد)، فضایل و برکات سوره محمد، داستانها و روایات تاریخی سوره محمد و هرآنچه درباره سوره محمد است نیز برای شما کاربران محترم حرفمحبت به صورت یکجا در این مطلب آورده شده است.
فهرست گفتاورد
تفسیر صوتی سوره محمد استاد انصاری
تلاوت سوره محمد با صدای مشاری العفاسی
ترجمه گویای فارسی سوره محمد خانم بدینلو
درباره سوره مبارکه محمد
سوره محمد چهل و هفتمین سوره قرآن و از سورههای مدنی است که در جزء ۲۶ جای دارد. ذکر نام محمد(ص) در آیه دوم را دلیل نامگذاری این سوره دانستهاند.
موضوع اصلی سوره محمد ویژگیهای مؤمنان و کفار و عاقبت آنها در آخرت است.
آیه هفتم سوره محمد که بر چگونگی دریافت نصرت الهی اشاره دارد، از آیات مشهور و نامدار این سوره است. آیه چهارم مبنی بر ممنوعیت کشتن اسیران جنگی و آزادی آنان به صورت رایگان یا در قبال دریافت فدیه، از آیات الاحکام آن شمرده شده است.
در امان بودن از فقر و سیراب شدن از چشمههای بهشتی از جمله پاداشهای تلاوت سوره محمد دانسته شده است.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
الَّذِینَ کَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ أَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ ﴿١﴾ وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ ﴿٢﴾ ذَلِکَ بِأَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا اتَّبَعُوا الْبَاطِلَ وَأَنَّ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّبَعُوا الْحَقَّ مِنْ رَبِّهِمْ کَذَلِکَ یَضْرِبُ اللَّهُ لِلنَّاسِ أَمْثَالَهُمْ ﴿٣﴾ فَإِذا لَقِیتُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقَابِ حَتَّى إِذَا أَثْخَنْتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنًّا بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاءً حَتَّى تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا ذَلِکَ وَلَوْ یَشَاءُ اللَّهُ لانْتَصَرَ مِنْهُمْ وَلَکِنْ لِیَبْلُوَ بَعْضَکُمْ بِبَعْضٍ وَالَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَلَنْ یُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ ﴿۴﴾ سَیَهْدِیهِمْ وَیُصْلِحُ بَالَهُمْ ﴿۵﴾ وَیُدْخِلُهُمُ الْجَنَّهَ عَرَّفَهَا لَهُمْ ﴿۶﴾ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ ﴿٧﴾ وَالَّذِینَ کَفَرُوا فَتَعْسًا لَهُمْ وَأَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ ﴿٨﴾ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ کَرِهُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ ﴿٩﴾ أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِی الأرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَهُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَلِلْکَافِرِینَ أَمْثَالُهَا ﴿١٠﴾ ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَى الَّذِینَ آمَنُوا وَأَنَّ الْکَافِرِینَ لا مَوْلَى لَهُمْ ﴿١١﴾ إِنَّ اللَّهَ یُدْخِلُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الأنْهَارُ وَالَّذِینَ کَفَرُوا یَتَمَتَّعُونَ وَیَأْکُلُونَ کَمَا تَأْکُلُ الأنْعَامُ وَالنَّارُ مَثْوًى لَهُمْ ﴿١٢﴾ وَکَأَیِّنْ مِنْ قَرْیَهٍ هِیَ أَشَدُّ قُوَّهً مِنْ قَرْیَتِکَ الَّتِی أَخْرَجَتْکَ أَهْلَکْنَاهُمْ فَلا نَاصِرَ لَهُمْ ﴿١٣﴾ أَفَمَنْ کَانَ عَلَى بَیِّنَهٍ مِنْ رَبِّهِ کَمَنْ زُیِّنَ لَهُ سُوءُ عَمَلِهِ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ ﴿١۴﴾ مَثَلُ الْجَنَّهِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِیهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَیْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ یَتَغَیَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّهٍ لِلشَّارِبِینَ وَأَنْهَارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى وَلَهُمْ فِیهَا مِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ وَمَغْفِرَهٌ مِنْ رَبِّهِمْ کَمَنْ هُوَ خَالِدٌ فِی النَّارِ وَسُقُوا مَاءً حَمِیمًا فَقَطَّعَ أَمْعَاءَهُمْ ﴿١۵﴾ وَمِنْهُمْ مَنْ یَسْتَمِعُ إِلَیْکَ حَتَّى إِذَا خَرَجُوا مِنْ عِنْدِکَ قَالُوا لِلَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ مَاذَا قَالَ آنِفًا أُولَئِکَ الَّذِینَ طَبَعَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَاتَّبَعُوا أَهْوَاءَهُمْ ﴿١۶﴾ وَالَّذِینَ اهْتَدَوْا زَادَهُمْ هُدًى وَآتَاهُمْ تَقْوَاهُمْ ﴿١٧﴾ فَهَلْ یَنْظُرُونَ إِلا السَّاعَهَ أَنْ تَأْتِیَهُمْ بَغْتَهً فَقَدْ جَاءَ أَشْرَاطُهَا فَأَنَّى لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِکْرَاهُمْ ﴿١٨﴾ فَاعْلَمْ أَنَّهُ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِکَ وَلِلْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مُتَقَلَّبَکُمْ وَمَثْوَاکُمْ ﴿١٩﴾ وَیَقُولُ الَّذِینَ آمَنُوا لَوْلا نُزِّلَتْ سُورَهٌ فَإِذَا أُنْزِلَتْ سُورَهٌ مُحْکَمَهٌ وَذُکِرَ فِیهَا الْقِتَالُ رَأَیْتَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ نَظَرَ الْمَغْشِیِّ عَلَیْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَأَوْلَى لَهُمْ ﴿٢٠﴾ طَاعَهٌ وَقَوْلٌ مَعْرُوفٌ فَإِذَا عَزَمَ الأمْرُ فَلَوْ صَدَقُوا اللَّهَ لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ ﴿٢١﴾ فَهَلْ عَسَیْتُمْ إِنْ تَوَلَّیْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِی الأرْضِ وَتُقَطِّعُوا أَرْحَامَکُمْ ﴿٢٢﴾ أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فَأَصَمَّهُمْ وَأَعْمَى أَبْصَارَهُمْ ﴿٢٣﴾ أَفَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا ﴿٢۴﴾ إِنَّ الَّذِینَ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِمْ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْهُدَى الشَّیْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَى لَهُمْ ﴿٢۵﴾ ذَلِکَ بِأَنَّهُمْ قَالُوا لِلَّذِینَ کَرِهُوا مَا نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطِیعُکُمْ فِی بَعْضِ الأمْرِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ إِسْرَارَهُمْ ﴿٢۶﴾ فَکَیْفَ إِذَا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِکَهُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَأَدْبَارَهُمْ ﴿٢٧﴾ ذَلِکَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا مَا أَسْخَطَ اللَّهَ وَکَرِهُوا رِضْوَانَهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ ﴿٢٨﴾ أَمْ حَسِبَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَنْ لَنْ یُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغَانَهُمْ ﴿٢٩﴾ وَلَوْ نَشَاءُ لأرَیْنَاکَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسِیمَاهُمْ وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فِی لَحْنِ الْقَوْلِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ أَعْمَالَکُمْ ﴿٣٠﴾ وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنْکُمْ وَالصَّابِرِینَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَکُمْ ﴿٣١﴾ إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ وَشَاقُّوا الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْهُدَى لَنْ یَضُرُّوا اللَّهَ شَیْئًا وَسَیُحْبِطُ أَعْمَالَهُمْ ﴿٣٢﴾ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَلا تُبْطِلُوا أَعْمَالَکُمْ ﴿٣٣﴾ إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ ثُمَّ مَاتُوا وَهُمْ کُفَّارٌ فَلَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ﴿٣۴﴾ فَلا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَأَنْتُمُ الأعْلَوْنَ وَاللَّهُ مَعَکُمْ وَلَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمَالَکُمْ ﴿٣۵﴾ إِنَّمَا الْحَیَاهُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَإِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا یُؤْتِکُمْ أُجُورَکُمْ وَلا یَسْأَلْکُمْ أَمْوَالَکُمْ ﴿٣۶﴾ إِنْ یَسْأَلْکُمُوهَا فَیُحْفِکُمْ تَبْخَلُوا وَیُخْرِجْ أَضْغَانَکُمْ ﴿٣٧﴾ هَا أَنْتُمْ هَؤُلاءِ تُدْعَوْنَ لِتُنْفِقُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَمِنْکُمْ مَنْ یَبْخَلُ وَمَنْ یَبْخَلْ فَإِنَّمَا یَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَاللَّهُ الْغَنِیُّ وَأَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ وَإِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثَالَکُمْ ﴿٣٨﴾
به نام خداوند رحمتگر مهربان
کسانى که کفر ورزیدند و [مردم را] از راه خدا باز داشتند، [خدا] اعمال آنان را تباه خواهد کرد. (۱)
و آنان که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند و به آنچه بر محمد [ص] نازل آمده گرویدهاند -[که] آن خود حق [و] از جانب پروردگارشان است- [خدا نیز] بدیهایشان را زدود و حال [و روز]شان را بهبود بخشید. (۲)
این بدان سبب است که آنان که کفر ورزیدند، از باطل پیروى کردند، و کسانى که ایمان آوردند از همان حق -که از جانب پروردگارشان است- پیروى کردند. این گونه خدا براى [بیدارى] مردم مثالهایشان را مىزند. (۳)
پس چون با کسانى که کفر ورزیدهاند برخورد کنید، گردنها[یشان] را بزنید. تا چون آنان را [در کشتار] از پاى درآوردید، پس [اسیران را] استوار در بند کشید؛ سپس یا [بر آنان] منّت نهید [و آزادشان کنید] و یا فدیه [و عوض از ایشان بگیرید]، تا در جنگ، اسلحه بر زمین گذاشته شود. این است [دستور خدا]؛ و اگر خدا مىخواست، از ایشان انتقام مىکشید، ولى [فرمان پیکار داد] تا برخى از شما را به وسیله برخى [دیگر] بیازماید، و کسانى که در راه خدا کشته شدهاند، هرگز کارهایشان را ضایع نمىکند. (۴)
به زودى آنان را راه مىنماید و حالشان را نیکو مىگرداند. (۵)
و در بهشتى که براى آنان وصف کرده، آنان را درمىآورد. (۶)
اى کسانى که ایمان آوردهاید، اگر خدا را یارى کنید یاریتان مىکند و گامهایتان را استوار مىدارد. (۷)
و کسانى که کفر ورزیدند، نگونسارى بر آنان باد؛ و [خدا] اعمالشان را برباد داد. (۸)
این بدان سبب است که آنان آنچه را خدا نازل کرده است خوش نداشتند، و [خدا نیز] کارهایشان را باطل کرد. (۹)
مگر در زمین نگشتهاند، تا ببینند فرجام کسانى که پیش از آنها بودند به کجا انجامیده است؟ خدا زیر و زبرشان کرد و کافران را نظایر [همین کیفرها در پیش] است. (۱۰)
چرا که خدا سرپرست کسانى است که ایمان آوردهاند، ولى کافران را سرپرست [و یارى] نیست. (۱۱)
خدا کسانى را که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند، در باغهایى که از زیر [درختان] آنها نهرها روان است درمىآورد، و [حال آنکه] کسانى که کافر شدهاند، [در ظاهر] بهره مىبرند و همان گونه که چارپایان مىخورند، مىخورند، و[لى ]جایگاه آنها آتش است. (۱۲)
و بسا شهرها که نیرومندتر از آن شهرى بود که تو را [از خود] بیرون راند، که ما هلاکشان کردیم و براى آنها یار [و یاورى] نبود. (۱۳)
آیا کسى که بر حجتى از جانب پروردگار خویش است، چون کسى است که بدى کردارش براى او زیبا جلوه داده شده و هوسهاى خود را پیروى کردهاند؟ (۱۴)
مَثَل بهشتى که به پرهیزگاران وعده داده شده [چون باغى است که] در آن نهرهایى است از آبى که [رنگ و بو و طعمش] برنگشته؛ و جویهایى از شیرى که مزهاش دگرگون نشود؛ و رودهایى از بادهاى که براى نوشندگان لذتى است؛ و جویبارهایى از انگبین ناب. و در آنجا از هر گونه میوه براى آنان [فراهم] است و [از همه بالاتر] آمرزش پروردگار آنهاست. [آیا چنین کسى در چنین باغى دلانگیز] مانند کسى است که جاودانه در آتش است و آبى جوشان به خوردشان داده مىشود [تا] رودههایشان را از هم فرو پاشد؟ (۱۵)
و از میان [منافقان] کسانىاند که [در ظاهر] به [سخنان] تو گوش مىدهند، ولى چون از نزد تو بیرون مىروند، به دانش یافتگان مىگویند: «هم اکنون چه گفت؟» اینان همانانند که خدا بر دلهایشان مهر نهاده است و از هوسهاى خود پیروى کردهاند. (۱۶)
و[لى] آنان که به هدایت گراییدند [خدا] آنان را هر چه بیشتر هدایت بخشید و [توفیق] پرهیزگارىشان داد. (۱۷)
آیا [کافران] جز این انتظار مىبرند که رستاخیز به ناگاه بر آنان فرا رسد؟ و علامات آن اینک پدید آمده است. پس اگر [رستاخیز] بر آنان دررسد، دیگر کجا جاى اندرزشان است؟ (۱۸)
پس بدان که هیچ معبودى جز خدا نیست؛ و براى گناه خویش آمرزش جوى؛ و براى مردان و زنان با ایمان [طلب مغفرت کن]؛ و خداست که فرجام و مآل [هر یک از] شما را مىداند. (۱۹)
و کسانى که ایمان آوردهاند مىگویند: «چرا سورهاى [در باره جهاد] نازل نمى شود؟» اما چون سورهاى صریح نازل شد و در آن نام کارزار آمد، آنان که در دلهایشان مرضى هست، مانند کسى که به حال بیهوشى مرگ افتاده به تو مىنگرند. (۲۰)
[ولى] فرمانپذیرى و سخنى شایسته برایشان بهتر است. و چون کار به تصمیم کشد، قطعاً خیر آنان در این است که با خدا راست[دل] باشند. (۲۱)
پس [اى منافقان،] آیا امید بستید که چون [از خدا] برگشتید [یا سرپرست مردم شدید] در [روى] زمین فساد کنید و خویشاوندیهاى خود را از هم بگسلید؟ (۲۲)
اینان همان کسانند که خدا آنان را لعنت نموده و [گوش دل] ایشان را ناشنوا و چشمهایشان را نابینا کرده است. (۲۳) آیا به آیات قرآن نمىاندیشند؟ یا [مگر] بر دلهایشان قفلهایى نهاده شده است؟ (۲۴)
بىگمان، کسانى که پس از آنکه [راه] هدایت بر آنان روشن شد [به حقیقت] پشت کردند، شیطان آنان را فریفت و به آرزوهاى دور و درازشان انداخت. (۲۵)
چرا که آنان به کسانى که آنچه را خدا نازل کرده خوش نمىداشتند، گفتند: «ما در کار [مخالفت] تا حدودى از شما اطاعت خواهیم کرد.» و خدا از همداستانى آنان آگاه است. (۲۶)
پس چگونه [تاب مىآورند] وقتى که فرشتگان [عذاب]، جانشان را مىستانند و بر چهره و پشت آنان تازیانه مىنوازند؟ (۲۷)
زیرا آنان از آنچه خدا را به خشم آورده پیروى کردهاند و خرسندیش را خوش نداشتند؛ پس اعمالشان را باطل گردانید. (۲۸)
آیا کسانى که در دلهایشان مرضى هست، پنداشتند که خدا هرگز کینه آنان را آشکار نخواهد کرد؟ (۲۹) و اگر بخواهیم، قطعاً آنان را به تو مىنمایانیم، در نتیجه ایشان را به سیماى [حقیقى]شان مىشناسى و از آهنگ سخن به [حال] آنان پى خواهى برد؛ و خداست که کارهاى شما را مىداند. (۳۰)
و البته شما را مىآزماییم تا مجاهدان و شکیبایان شما را باز شناسانیم، و گزارشهاى [مربوط به] شما را رسیدگى کنیم. (۳۱)
کسانى که کافر شدند و [مردم را] از راه خدا باز داشتند و پس از آنکه راه هدایت بر آنان آشکار شد، با پیامبر [خدا] در افتادند، هرگز به خدا گزندى نمىرسانند؛ و به زودى [خدا] کردههایشان را تباه خواهد کرد. (۳۲)
اى کسانى که ایمان آوردهاید، خدا را اطاعت کنید و از پیامبر [او نیز] اطاعت نمایید، و کردههاى خود را تباه مکنید. (۳۳)
آنان که کفر ورزیدند و مانع راه خدا شدند، سپس در حال کفر مردند، هرگز خدا از آنان درنخواهد گذشت. (۳۴)
پس سستى نورزید و [کافران را] به آشتى مخوانید [که] شما برترید و خدا با شماست و از [ارزش] کارهایتان هرگز نخواهد کاست. (۳۵)
زندگى این دنیا لهو و لعبى بیش نیست، و اگر ایمان بیاورید و پروا بدارید [خدا] پاداش شما را مىدهد و اموالتان را [در عوض] نمىخواهد. (۳۶) اگر [اموال] شما را بخواهد و به اصرار از شما طلب کند بخل مىورزید، و کینههاى شما را برملا مىکند. (۳۷)
شما همان [مردمى] هستید که براى انفاق در راه خدا فرا خوانده شدهاید. پس برخى از شما بخل مىورزند، و هر کس بخل ورزد تنها به زیان خود بخل ورزیده، و [گرنه] خدا بىنیاز است و شما نیازمندید؛ و اگر روى برتابید [خدا] جاى شما را به مردمى غیر از شما خواهد داد که مانند شما نخواهند بود. (۳۸)
آیات مشهور سوره محمد
آیه نصرت الهی (۷)
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّـهَ یَنصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ﴿۷﴾»
(اى کسانى که ایمان آوردهاید، اگر خدا را یارى کنید یاریتان مىکند و گامهایتان را استوار مىدارد.)
این آیه، برای تشویق مؤمنان به مبارزه با دشمنان است. بر اساس برخی تفاسیر شیعی، تکیه بر مسأله ایمان در این آیه، اشاره به این است که یکى از نشانههاى ایمان راستین، پیکار با دشمنان حق است و تعبیر به یارى کردن خدا به وضوح به معنى یارى کردن آئین اوست. چنانکه در این تفاسیر آمده، یارى کردن پیامبر خدا، شریعت و تعلیمات او، و همینطور در بعضى دیگر از آیات قرآن (سوره حشر آیه ۸) یارى کردن خدا و رسولش، در کنار یکدیگر قرار داده شده است. علامه طباطبایی مفسر بزرگ شیعی نصرت الهی را همان توفیق او می داند که در پرتو آن اسباب غلبه مؤمنان بر کافران حاصل می شود مانند ترسی که خدا در دل کافران می افکند و امور مؤمنان را سامان می بخشد و دل هایشان را محکم وشجاع می کند. در نهجالبلاغه از امام علی(ع) نقل شده: اگر خدا را یارى کنید، خداوند شما را یارى مىکند و گامهاى شما را استوار مىسازد، خداوند از روى خوارى و ناچارى از شما نصرت و یارى نمىخواهد، او از شما یارى خواسته در حالى که خود عزیز و حکیم است و سپاهیان آسمانها و زمین به فرمان او هستند و از شما درخواست قرض کرده در حالى که گنجهاى آسمان و زمین به او تعلّق دارد و بى نیاز و حمید است (بلى اینها نه از جهت نیازى است که او دارد) بلکه نصرتخواهى و استقراض الهى براى آن است که شما را بیازماید و بهترین عامل به نیکىها را مشخص سازد.
آیه نهرهای چهارگانه در بهشت (۱۵)
«مَثَلُ الْجَنَّهِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ ۖ فِیهَا أَنْهَارٌ مِنْ مَاءٍ غَیْرِ آسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ یَتَغَیَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّهٍ لِلشَّارِبِینَ وَأَنْهَارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى ۖ وَلَهُمْ فِیهَا مِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ وَمَغْفِرَهٌ مِنْ رَبِّهِمْ (۱۵)»
(توصیف بهشتی که به پرهیزگاران وعده داده شده، چنین است: در آن نهرهایی از آب صاف و خالص که بدبو نشده، و نهرهایی از شیر که طعم آن دگرگون نگشته، و نهرهایی از شراب (طهور) که مایه لذّت نوشندگان است، و نهرهایی از عسل مصفّاست، و برای آنها در آن از همه انواع میوهها وجود دارد؛ و (از همه بالاتر) آمرزشی است از سوی پروردگارشان!)
علامه طهرانی در باره این رود های چهارگانه بهشتی می نویسد: مراد از انهار، اصناف و انواع علوم و معارف حقه حقیقیه است، که حیات قلب منوط به آن است، و غرائز انسان بدان سیراب و اشباع میگردد. آب براساس آیه وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ کُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ سوره انبیاء آیه ۳۰ در عالم طبیعت حیات موجودات است.و حیات دل به علم و معرفت خداست، لذا نهرهاى علم و معرفت که در قلوب جارى است، در بهشت به صورت نهرهاى زلال، و غیر متغیر، ظاهر و بارز است و مراد از غیر آسن، متعفن نشدن و متغیر نشدن آن علوم به وهمیات و تشکیکات و عادات باطله، و سنن ضاله، و اعتقادات فاسده خواهد بود.و این نهر اختصاص به افرادى دارد که در راه خدا به مقام قلب رسیده، و از علوم حقه الهیه بدون دخالت تغییر نفس بهره مند شدهاند. ومنظور از نهرهای شیر ظهور و بروز علومى است که براى آغازگران سیر راه خدا مفید است مانند شیر که برای کودک مفید است، این نهرها اختصاص به ضعفائى دارد که استعداد سیر در منازل نفس را داشته، و به سبب پرهیز از معاصى و رذائل اخلاق قابلیت وصول به مقام قلب را دارند، ولى هنوز به آن مقام نرسیده اند، واین علوم به نیات فاسده وبدعت ها وهوی وهوس ها آلوده نشده اند. نهر خمر در آخرت همان جذبات الهیه است، که در اثر تجلیات اسما و صفات الهی در قلب پیدا می شود، و چنان عقل را مبهوت و حیران می سازد، که با وجود مشاهده آنها، عقل دوراندیش و محافظه کار و مصلحت اندیش را ساقط نموده، و به کلى مراتب هستى را فراموش مى نماید، و به سبب این خاصیت از آن تعبیر به خمر شده است. این خمر انسان را از مرتبه عقل به مرتبه بالاتر که مرتبه شهود و قلب است رهبرى میکند. منظور از نهرهای عسل تصفیه شده حلاوت هائى است از واردات عالم قدس، و بارقه هاى نورانى، و لذت هائى که در حالات مختلفه براى متوسطین در راه خدا پیدا می شود، و آنها را در ذوق و وجد و توجه به خدا میآورد، و متوجه به کمال خود مینماید، این نهر اختصاص به افرادى دارد که در مقام ذوق آن جذبات بوده، و هنوز به مرحله سُکر در اثر مشاهده تجلیات در نیامده اند.
فضیلت و خواص سوره محمد
از پیامبر(ص) روایت شده اگر کسی سوره محمد را بخواند، زمانی که از قبر برمیخیزد، به هر سویی که نگاه کند، پیامبر خدا را خواهد دید و خداوند او را از چشمههای بهشتی سیراب میکند. تردید نکردن در دین، گرفتار نشدن به فقر و در امان خداوند و پیامبر بودن، از جمله پاداشهای قرائت سوره محمد است که در روایتی از امام صادق(ع) به آن اشاره شده است.
تفسیر صوتی سوره محمد
سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد سوره محمد
بدون دیدگاه