در فصل ششم از جلد دوم کتاب نشان ازبی نشانها به تألیف عالم ربانی آیت الله علی مقدادی اصفهانی (قدس‌سره) می‌پردازد به آداب سیر و سلوک و نماز شب و اعمال شب جمعه که به طور مفصل دراین خصوص از احادیث، روایات و اشعار مختلف دراین زمینه آورده‌اند.

فصل ششم
آداب سیر و سلوک و نماز شب و اعمال شب جمعه

۱- آداب سیر و سلوک

افرادی در اثر مطالعه این کتاب مراجعه می نمایند و می گویند ما می خواهیم در راه سلوک الى الله به طریقه ائمه معصومین علیهم السلام باشیم چون نه خود حقیر اهلیّت ارشاد را دارم و نه کسی را می شناسم،

ای بسا ابلیس آدم روی هست
پس به هر دستی نباید داد دست

لازم دیدم به قدر فهم خود از برای طالبین تذکراتی داده شود:
در مرحله اول طلب شخص کاملی است که یافت نمی شود.

دی شیخ با چراغ همی گشت گرد شهر
کز دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست

گفتم که یافت می نشود گشته‌ایـم ما
گفت آنچه یافت می نشود آنم آرزوست

و حضرت امـام صـادق علیه السلام در حدیثی فرمودند: که اگر جستجوی مرد کاملی را کردی و پیدا نشد و عمرت سر آمد ناراحت نباش که در راه طلب، عمرت تمام شده و مأجوری. کما قال سبحانه: و من یخرج من بیته مهاجراً إلى الله و رسوله ثم یدرکه الموت فقد وقع اجره على الله وکان الله غفورا رحیماً(۱)
۱ – سوره النساء، آیه ۱۰۰.

شـرط اول: در سلوک طهارت ظاهر و باطن است. طهارت ظاهر از نجاسات می باشد و طهارت باطن از اخلاق رذیله است.

آئینه شو جمال پری طلعتان طلب
جاروب زن به خانه و پس میهمان طلب

شرط دوم: کسب روزی حلال است. رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمودند: ایمان در آخر زمان ده جزء است. نه جزء آن طلب روزی حلال است و یک جزء آن عبادات جسمی و روحی می باشد.

شرط سوم: انجام نمازهای پنجگانه می‌باشد با شرایط آن که خداوند فرمود: ان الصلوه کانت على المؤمنین کتابا موقوتاً یعنی به درستی که نماز بر مؤمنین امری واجب و لازم است در وقتی که معین شده.
و قـال عـلى علیه السلام ضل الصلوه لوقتها الموقت لها و لا تعجل وقتها لفراغ و لا تؤخرها عن وقتها للاشتغال و اعلم ان کل شیء من عملک تبع لصلوتک.
یعنی: بجای آور نماز را در وقتی که معین گردیده از برای آن و قبل از رسیدن وقت عجله نکن از برای فراغت، و به تأخیر هم نینداز از وقت خودش از برای انجام کاری، و بدان‌که هر چیزی از عمل تو تَبَع نماز توست.

هر آن‌کس غافل از حق یک زمان است
در آندم کافر است اما نهان است

اگر آن غافلی پیوسته بودی
در اسلام بر وی بسته بودی

خداوند در قرآن فرموده که ملائکه سؤال می کنند از اهل جهنم: «ما سلککم فی سقر قالوا لم نک من المصلین و لم نک نطعم المسکین و کنا نخوض مع الخائضین» (۱) یعنی: چه چیز سبب ورود شما به جهنم شد؟ گفتند که نبودیم ما از نمازگزاران و نبودیم ما از اطعام کنندگان به مساکین و ما با اهل باطل به باطل پرداختیم.
۱ – سوره المدثر، آیات ۴۲ تا ۴۵.
و دیگر اینکه نماز را با حضور قلب و طمأنینه انجام دهد و بفهمد با خداوند چه می گوید. کما قال سبحانه: و لا تقربوا الصلوه و أنتم سکارى حتى تعلموا ما تقولون. یعنی: نزدیک نشوید به نماز درحالیکه آمادگی ندارید به سبب خستگی یا خواب آلودگی یا پرخوری، تا اینکه بفهمید چه می گوئید.

شرط چهارم: انجام نماز شب می باشد که پیغمبر (ص) به حضرت امیر فرمودند یا علی علیک بصلوه اللیل علیک بصلوه اللـیـل عـلیک بصلوه اللیل فمن استخف بصلوه اللیل فهو لیس منی. یعنی: یا علی بر تو باد به نماز شب و بر تو باد به نماز شب و بر تو باد به نماز شب پس هرکس سبک شمارد نماز شب را نیست از من.
و خداوند به پیغمبر فرمود: «و من اللیل فتهجد به نافله لک عسى اَن یبعثک ربک مقاماً محموداً».(۱) یعنی: بعضی از شب را بیدار باش و به جا آور نماز شب را تا خدایت به مقام محمود مبعوث گرداند. (۲)
۱ – سوره الاسرا، آیه ۷۹
۲- هرگنج سعادت که خدا داد به حافظ / از یمن دعای شب و ورد سحری بود

و همچنین در علل از حضرت صادق (ع) روایت شده: علیکم بصلوه اللیل فاِنَّها سُنّه نبیکم و دَأبُ الصالحین قبلکم و مَطرَدَهُ الذاء مِن اَجْسٰادِکُمْ فرمود بر شما باد به نماز شب به درستی که نماز شب سنت پیغمبر شماست و عادت صلحای گذشته است و دورکننده دردهاست از اجساد شما.

شرط پنجم: همیشه به یاد خداوند بـودن است. قال سبحانه «یا ایُّها الذین آمنوا اِذکروا الله ذِکراً کثیراً» (۳) ای کسانی که ایمان آورده اید خداوند را یاد کنید یاد بسیار و غافل بودن از خداوند رأس همه گناهان می باشد.
۳- سوره احزاب، آیه ۴۱
کما قال رسول الله صلى الله علیه و آله (الغفله رأس کل خطیئه). یعنى غفلت از خداوند سَر همه گناهان است. پس باید همیشه به یاد خداوند بود مخصوصاً در وقت طلوع و غروب آفتاب.
کما قال سُبحانَه وَاذکُر رَبَّکَ فی نَفْسِکَ تَضَرُعاً وَ خیفَهً وَ دُونَ الجَهرِ مِنَ القَولِ بِاْلغُدُوِّ و الآصٰالِ و لاتَکُنْ مِن الغٰافلین یعنی یاد کن خدایت را در صبح و شب در نفس خودت در حال زاری و پنهانی در دلت نه به گفتار آشکار و از غافلین مباش. لذا نباید آنی از یاد خداوند غافل شد.

یک چشم زدن غافل از آن ماه مباشید
شاید که نگاهی کند آگاه نباشید

و مخصوصاً از تهلیلات و استعاذه در طلوع و غروب آفتاب به ترتیبی که از حضرت امام صادق (ع) در مفاتیح الجنان روایت شده است نباید غافل بود و بهتر آنست که صد و ده مرتبه در دل خود بگوید: هُوَ الحیُّ لٰا اِلٰهَ اِلّا هُوَ.

سید قاسم انوار که از بزرگان است فرموده:

صَمت و جوع و سَهَر و عزلت و ذکر به دوام
نا تمامان جهان را بکند کار تمام

مراد از ضمت سکوت از غیبت و تهمت و حرف لغو و مزاح است که پیغمبر (ص) فرمودند: اِنّ المِزاح یُمیتُ القلبَ به درستی که مزاح می میراند قلب را.
و جوع یعنی پر نخوردن که حضرت صادق (ع) فرمودند: قرار بده معده خود را به سه قسمت یک قسمت برای طعام، یک قسمت از برای آب و یک قسمت از برای تنفس و قال رسول الله (ص): انّ الله یبغُضُ بَطنَ الملاَن یعنی خداوند دشمن می دارد شکم پر را و اما انسان اگر به مقام صدیقین رسید آنجا گرسنگی طعام اوست که گفته شده اَلجوعُ طَعامُ الله یٌحیى بِه الابـدانَ الصِّدّیقینَ یعنی گرسنگی طعام خداست و زنده نگه می دارد به گرسنگی بدن صدّیقین را.
و شهر یعنی بیداری شب که حداقل یک ساعت قبل از اذان صبح بیدار باشد و نماز شب بجا آورد و قدری قرآن بخواند که خداوند فرمود: «… اِنَّ قرآنَ الفَجرِ کانَ مَشْهٌوداً» (۱) یعنی تلاوتِ قرآن سَحَر مشهود است.
۱ – سوره الاسراء، آیه ۷۸

حضرت امیر (ع) فرموده اند:

عَجَباً لِلْمُحِبّ کَیْفَ یَنٰامُ
کُلُّ نومٍ عَلى الْمُحِبِّ حَرامُ

خواب بر چشـم عـاشـق است حـرام

و شب‌های جمعه بهتر آن‌است که تا صبح بیدار باشند.

عطار می فرماید:

شب هر جمعه‌ای می‌دار زنده
ز من بشنو تو ای مرد رونده

و عـزلت یعنی دوری از مردم ولی معاشرت با نیکان و علماء لازم است. مراد دوری از جهّال است یعنی معاشرت باید از برای خدا باشد یا از برای کسب روزی حلال یا زیارت برادر مؤمن و صله رحم والا خداوند می فرماید: «رجالٌ لاتلهیهِمْ تجارهٌ وَ لا بیعٌ عَنْ ذِکرِ اللهِ و اِقامِ الصلوهِ وَ ایتٰاءِ الزکوه…» (۲) یعنی: مرد آن‌است که در بین مردم مشغول به تجارت و کار باشد و از خدا غافل نباشد ولی عمده عزلت از نفس خود انسان است که اگر عزلت از نفس نباشد عزلت خارج فایده ای ندارد.
۲- سوره النور، آیه ۱۳۷

از خود بِبُر ز خود بریدن چه فایده
تن پاره ساز جامه دریدن چه فایده

چون کس ز ناوک غم او جان نمی‌برد
ای صید تیر خورده دویدن چه فایده

ذکر به دوام یعنی همیشه بـه یـاد خـدا بـودن و در دل نام او را بردن است.
باباطاهر گوید:

خوشا آنان که الله یارشان بی
که حمد و قل هو الله کارشان بی

خوشا آنـان کـه دائم در نمازند
بهشت جاودان مأوایشـان بـی

خداوند می فرماید «الذین هُم عَلىٰ صَلاتِهِم دائِمون.» (۱) مراد هـمین ذکر به دوام است که خداوند در جایی دیگر می فرماید: «… اَقِمِ الصَّلوه لِذِکْریٖ» (۲) یعنی: بیا بدار نماز را از برای یاد من. پس هرکس که مدام به یاد خدا بود مثل این‌است که مدام در حال نماز است.
۱ – سوره المعارج، آیه ۲۳
۲ – سوره طه، آیه ۱۴
از حضرت رسول (ص) سؤال نمودند از ذکر حق، فرمودند: نِسیانُ النفس یعنی خود را فراموش کند تا ذکر شود والّا وِرد است   و بعضی گفته اند حضور المذکور فی النفس حاضر دانستن خداوند است در دل همچنان‌که مرحوم شیخ قُدِّسَ سِرُّه فرمود:

خوش آن‌که دلش ز ذکر پرنور شود
و از پرتو ذکر نفس مقهور شود

اندیشه کثرت از میان برخیزد
ذاکر همه ذکر و ذکر مذکور شـود

فَلَمّا اَضاءَ الصّبحُ اَصْبَحتُ موقِناَ بِاَنَّکَ مَذکورٌ وَ ذکرٌ وَ ذاکرٌ: چون صبح حقیقت دمید یقین کردم که ذکر، ذاکر و مذکور یکی بوده است.

باید متوجه به این نکته بود که بعد از عبادات واجب جسمانی بزرگترین عبادت خدمت به خلق است.
از حضرت امام باقر (ع) رسیده است: و ما عبدالله بشیء اَحب اِلى الله من اِدْخالِ السرور عَلَى المؤمن. یعنی عبادت کرده نشده خداوند به عملی که محبوب‌تر باشد در نزد خدا از داخل کردن سرور در دل مؤمن.
و همچنین از امام صادق (ع) رسیده است که فرمودند من اَحبِّ اَعمالٍ اِلَى الله عَزَّ وَ جلّ ادْخٰالُ السُّرورِ عَلَى المؤمن اَوْ اِشباعُ جُوعَتِهِ او تنفیسُ کُربَتِهِ او قَضاءُ دَیْنِهِ. یعنی: از محبوب‌ترین اعمال نزد خداوند عز و جل ادخال سرور بر مؤمن است یا او را سیر کند از گرسنگی یا رفع غصّه او را بنماید یا قرض او را بدهد

عبادت به جز خدمت خلق نیست
به تسبیح و سجّاده و دلق نیست

و بهتر آن‌است که شخص سالک در منزل خود محلی را مخصوص عبادت خود گرداند که همیشه در آن محل به یاد خدا و در حال عبادت باشد.

مَسمَع کردین گفت نوشته شد به سوی من نامه ای از حضرت صادق (ع) اِنّی اُحبُّ لَکَ اَن تتخذ فی دارِکَ مَسجداً فی بَعضِ بیوتک ثُمَّ تَلبِسَ ثوبین طِمرَین غلیظینِ ثم تسئَلَ الله اَنَّ یُعتِقَکَ مِنَ النّار وَ اَن یُدخِلَکَ الجنه و لا تَتَکَلَّمَ بَِکلَمَهِ باطلٍ و لا بکلمه بَغیٍ. یعنی؛ دوست دارم من از برای تو اینکه قرار بدهی در خانه ات مسجدی را در نقطه معینی از اطاقهایت بعد می پوشی دو لباس کهنه ضخیم بعد سؤال می کنی خداوند را که آزاد کند تو را از آتش و داخل کند تو را به بهشت و سخن مگو در آن مکان به سخن باطلی یا سخنی که سبب فساد بشود.

۲- آداب نماز شب و اعمال شب جمعه

بسم الله الرحمن الرحیم قال الله تعالى: «وَ مِنَّ اَللّیلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافلهّ لَکَ عَسىٰ اَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مقاماً مَحْموداً»(۱) یعنی: «ای پیامبر، پاره ای از شب را به تهجد و نماز شب، صرف کن که نافله‌ای خاص تو است، باشد که خدایت به مقام محمود مبعوث گرداند.»
۱- سوره اسراء، آیه ۷۹

مؤمن در اعمال عبادی باید به رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم تأسى کند و از او پیروی نماید که خداوند فرموده: «لَقَد کانَ لَکُم فی رَسُولِ اِللهِ اُسْوَهٌ حَسَنَهٌ» (۲)
۲- سوره احزاب، آیه ۲۱
یعنی: بدون تردید، شخص رسول الله برای شما مقتدای پسندیده و نمونه کاملی است و در آیه دیگر فرماید: «اُولٰئِکَ الّذینَ هَدَى اللهُ فَبِهُدیٰهُمُ اقْتَدِهْ…» (۳) یعنی: این پیامبران، کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده است، پس به روش و راه ایشان اقتدا کن…
این، دستوری است برای امت مسلمان که در عبادت، نیّت اقتدا به رسول الله کنند که این خود سبب قبولی طاعات و عبادات ایشان می گردد.
۳- سوره انعام، آیه ۹۰

مؤمن باید که در تهجد خود به قلب خویش خطور دهد که: چون پیامبر گرامی، نافله شب و تهجد می گزارد، من هم به او تأسی کرده و آن را انجام می‌دهم.

اکنون با آن همه فضیلت که برای تهجد و نافله شب است، بر اهل ایمان و پایبندان ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام، سزاوار است که از این عبادت غافل نشوند و با قصد بیدار شدن آخر شب و انجام تهجد به بستر روند و در حدیث آمده که هنگام خواب با طهارت، سر بر بالین گذارند و اگر دسترسی به آب نباشد و یا موجب مشقت گردد، می توان بر روی انداز پنبه‌ای تیمم کرد و چون سر بر بالین نهند، تسبیحات حضرت زهراء سلام الله علیها را بگویند و سبحان الله را بر الحمد لله مقدم آورند. سپس آیه الکرسی و سه مرتبه سوره مبارکه قل هو الله احد را تلاوت کنند و این دعا را بخوانند: «وَضَعتُ جَنْبى لِلّهِ عَلىٰ مِلَّهِ إبراهیم وَ دینِ مُحمَّدٍ صَلى الله علیه و آله و سَلّمَ وَ وِلایهِ مَنْ فَرَضَ اللهُ طاعَتَهُ عَلَىَّ ما شاءَ اللهُ کانَ و ما لَمْ یَشألَم یَکُنْ.» و چون برای تهجد از خواب برخیزند، بگویند: سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبنا وَ رب الملائکهِ و الرّوح سَبَقَت رَحمتُهُ غَضَبَهُ وَ لا اله غیرهُ عملت سوءً وَ ظَلَمْتَ نَفْسی وَ اَغفِر لی اِنَّهُ لا یغفِرُ الذُّنُوبَ اِلا اَنتَ الحمد لله الذی اَحیانی بعد ما اماتنی و اِلیه البعث والنُّشُور الحمدلله الذی رَدَّ عَلَىَّ روحی لاَعبُدَهُ و اَشکَرَهُ. سپس وضو ساخته مشغول نوافل شب شوند و در رکعت اول از نافله شب بعد از حمد سوره کافرون تلاوت کرده و بعد از دو رکعت اول به تضرع بگویند:

خالقا پروردگارا مُعنما
پادشاها کارسازا مکرما

بی گنه نگذشته بر من ساعتی
با حضور دل نکردم طاعتی

دست من گیر و مرا فریادرس
دست بر سر چند دارم چون مگس

تهجد عبارت است از هشت رکعت نافله شب که هر دو رکعت به یک سلام همچون نماز صبح خوانده شود، و بعد از آن دو رکعت نماز شفع است و بهتر آن‌که در رکعت اول نماز شفع بعد از حمد، سوره قُل اَعُوذُ بِرَّبِ الناس و در رکعت دوم سوره قل اَعُوذُ بِرَّبِ الفلق خوانده شود و سپس یک رکعت نماز و تر است و مستحب است که در این نماز بعد از حمد، سه مرتبه سوره قُل هُوَ الله اَحَد و یک بار قل اَعُوذُ بِرَّبِ الفلق و قل اَعُوذُ بِرَّبِ الناس تلاوت شود و هفتاد مرتبه استغفار از گناهان کنند و بگویند: اَستَغفِرُ الله ربی و اَتُوبُ اِلیهِ که این در قنوت نماز گفته شود. اول دعا را بخواند و بعد استغفار بگوید اللهم اَغفِرلی و ارحِمنی وَ تُبْ عَلَىَّ اِنَّکَ اَنتَ التوابُ الرَّحیمُ اللّهم اغفِر للمؤمنینَ وَ المؤمناتِ وَ اغفِر وَ ارحَمْ. و مستحب است، اسم چهل نفر مؤمن را گفته و برای ایشان دعا و استغفار کنند و کاملتر آن‌که علاوه از موارد یاد شده، چهل و یک مرتبه بگویند: «لا اله الا اَنت سبحانک اِنّی کُنتُ مِنَ الظّالِمینَ»(۱) و و پس از سلام نماز وتر برخیزند و به ادب تمام به حضرت ولی عصر عجل الله تعالى فرجه سلام و عرض ارادت کنند و به این عبارت به جناب ایشان سلام دهند: «سلامٌ مِنَ الرَّحمٰنِ نَحوَ جَنٰابِکُم فَاِنَّ سَلامی لا یَلیقُ بِبابِکُمْ» و چه نیکوتر که صلوات معروف خواجه نصیر به صورت ذیل خوانده شود:
«اللهم صل و سلم و زد و بارک علی صاحب الدعوه النبویه و الصوله الحیدریه و العصمه الفاطمیه و الحلم الحسنیه و الشجاعه الحسینیه و العباده السجادیه و المآثر الباقریه و الآثار الجعفریه و العلوم الکاظمیه و الحجج الرضویه و الجود التقویه و التقاوه التقویه و الهیبه العسکریه و الغیبه الإلهیه القائم بالحق و الداعی إلى الصدق المطلق کلمه الله و آمان الله و حجه الله المقسط لدین الله و القائم بأمر الله و الذاب عن حرم الله إمام السر والعلن دافع الکرب و المحن صاحب الجود و المتن الإمام بالحق ابی القاسم محمد بن الحسن صاحب العصر و الزمان و خلیفه الرحمن و مظهر الایمان و سید الإنس و الجان صلوات الله وسلامه علیه و علیهم اجمعین».
۱- بهتر است در قنوت نمار وتر ترتیب زیر رعایت شود :
اول – خواندن دعا: (اللهم اغفرلی و…)
دوم ـ طلب استغفار برای مؤمنین و مؤمنات (اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات و اغفر و ارحم… نام چهل مؤمن و مؤمنه برده شود)
سوم – استغفار از گناهان و گفتن ۷۰ مرتبه «استغفرالله ربی و اتوب الیه»
چهارم – ۴۱ مرتبه گفته شود «لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین»

سپس گفته شود: «یا مولای اَنا عبدک و ابن عبدک وابن امتک المقر بالرق و التارک للخلاف علیکم و الموالی لولیکم و سه مرتبه المستغاث بک یا صاحب الزمان.»

شعر زیر از مولانا جلال الدین محمد بلخی است و مرحوم حاج شیخ فرموده اند سحرگاهان امکاناً زیر آسمان، یازده بار خوانده شود:

ای باد صبح مِشکبو
سوی نجف آور تو رو

با حیدر صفدر بگو
با نفس پیغمبر بگو

با ساقی کوثر بگو
با خواجه قنبر بگو

کَلبت سلامت می‌کند
جان را غلامت می‌کند

مستی ز جامت می‌کند
کلبت سلامت می‌کند

اشعار زیر از شیخ صفی الدین اردبیلی درباره نماز شب است:

شعر شیخ صفی الدین اردبیلی درباره نماز شب

بقول همچو دُر آن تاج مومن
نماز آمد یقین معراج مومن

چو معراج پیمبر در شب آمد
نماز شب به معراج اَنٌسَب آمد

طریق سیر و ترتیب ترقی
از این جا بازجو گر مرد حقی

اگر خواهی میان هر دو توفیق
قیام شب بُـراقی دان به تحقیق

جو شوق از جبرئیل آمـد عـبارت
گذشتن از طبیعت وان طهارت

چوزاب و خاک کلی دست شستی
عروج عِلْو را چالاک و چستی

سماوات است تکبیرات سبعه
که با رفع یدش کردی تو قطعه

چو مرغی کو زند بالش به طیران
نمودی تا بهشت عدن سیران

اگر تأویـل شَفع و وِتر پرسی
دورکعت شفع می‌دان عرش و کرسی

خدای عرش و کرسی چونکه فرداست
نبی هم ختم آن بر وِتر کرده‌است

در اینجا مناسب می بینم، اشعاری را که حضرت شیخ صفی در مدح و منقبت حضرت امیرالمؤمنین على علیه السلام سروده است متذکر گردم تا برخی از کمی اطلاع، بعضی نسبت ها را به آن مرد بزرگ ندهند و اینک آن اشعار مزبور:

سزاوار محراب و منبر علی است
که بر شهر علم نبی در علی است

خدا مادح و جبرئیلش مـعین
رسولش مربی بتولش قـرین

در بـحر عـرفان و دریای عـلم
سماء سخاگستر و کوه حلم

ولی خـدا و وصـى رسـول
امام اُمَم در فروع و اصـول

اولیا شاه دُلدل سـوار
شجاع جهان صاحب ذوالفقار

چو دارد شرف ذات او بی‌شکی
بسی دارد اسم و مسمی یکی

هـمه نام‌هایش بزرگ و جلی
یکی چون علی دیگری چون ولی

علی و ولی هر دو نام خداست
نگوئی که اسم از مسمّی جداست

یکی شاه مردان بود از رجال
یکی شیر یزدان به وقت قتال

چه شاهی که شاهان گدای ویند
چه شیری که شیران فدای ویند

ز نام علی خوبتر نام نیست
ز جام على صاف تر جام نیست

چه جامی که حق ساقی وی بود
شراب طهور اسم آن می بود

شرابُ المَحَبَّهِ خیرُ الشّراب
وَ کُلُّ شَرابٍ سِواهُ سَرابُ

چه جامش پر از باده داور است
دگر نام او ساقی کوثر است

نهایت نـدارد کرامـات او
کرامات او در خور ذات او

بلاغت ز نَهْجش نمایان تـمام
کَلامُ الاَمیرِ اَمیرُ الکلام

همه انبیا همنشین ویـند
هـمه اولیـا خوشه چین ویند

محمد اگرچه حبیب خداست
حبیب حبیب خدا مرتضی است

جز او طیر با مصطفی کس نخورد
تصدق به نجوی جز او کس نکرد

جز او بر فراش نبی کس نخفت
جز او لَوْ کُشِف مَن عَرَف کس نگفت

صفات کمالش ندارد کنار
کناری ندارد صفات کبار

همین بس که منصوص الله بود
همین بس که ممسوس فی الله بـود(۱)

همین بس که وی را خدا گفته اند
نگویم که ایشان خطا گفته اند

امامت جز از وی نباشد قبول
که نفس رسول است و زوج بتول

اگر نفس احمد نباشد به پای
تواند که غیری نشیند به جای

چو شیر خدا باشد اندر مصاف
دلیری روبه بود از گزاف

تقدم خسـان را بـه صـدر کسان
جو تقدیم تَبّت بر اخلاص دان

منافق حسد می برد بر اسد
ولیکن اسد را چه باک از حسد

بیندیش از جور و ظلم و شَرار
کسی کو قسیم نعیم است و نار

نـه مـن وصـف ساقی کوثر کنم
ز دریـای مـدحش لبی تر کنم

خــرد عــاجز آمـد ز ادراک او
چه جای خرد جان و دل خاک او

نکو گفت آن تازی بس فصیح
دو بیتی مدیحش به لفظ ملیح

اِلامَ اُلامُ حَتّیٰ مَتیٰ
اُعاتِبُ فی حُبَّ هذا الفَتی

فَهَل زَوَّجَتْ فاطِمَه غَیرُهْ؟
و فی غیرِهِ هَل اَتیٰ، هَل اَتیٰ؟

۱ – حلیه الاولیاء و مناقب اٰل ابی طالب عن کعب بن عجزه عن ابیه عن النبی صلى الله علیه و آله قال لاتسبوا علیّا فانّه ممسوس فی ذات الله.

اعمال شبهای جمعه

۱- در صورت امکان شبهای جمعه را تا صبح بیدار ماند.

شب هر جمعه ای می دار زنده
زمن بشنو تو ای مرده رونده

۲- دعای کمیل را بخواند.
۳- نماز امام زمان عجل الله تعالی فرجه را بجای آورد.
۴- یک سوره یٰس و پس از آن صد صلوات ثوابش هدیه برای ارواح مقدس مؤمنان مدفون در وادی السلام نجف۔
۵- دو رکعت نماز در هر رکعت پنجاه قل هو الله احد و بعد از سلام بخواند اَلّلهمَّ صَلِّ عَلىٰ النّبیِّ الاُمِّیِّ العَرَبیِّ وَ آلِه.
۶- ۱۱۰ مرتبه بخواند:

حل مشکل سروردین معنی امّ الکتاب
یا علی یا ایلیا یا باالحسن یا باتراب

و اگر وقت و حال باشد زیارت جامعه و زیارت وارث را بخواند و از قرائت قرآن کریم غافل نشود با تدبّر در معانی بهتر است اقلاً ۵۰ آیه هر صبح قرائت شود.